เกือกม้าไม่ใช่เพียงอุปกรณ์ธรรมดาที่ใช้ป้องกันกีบเท้าของม้าเท่านั้นแต่ยังแฝงไว้ด้วยความเชื่อและตำนานที่น่าสนใจมากมาย

ความเป็นมาและประโยชน์

ที่มา: ภาพ Shoeing the Devil โดย Edward G. Flight / www.gutenberg.org

เกือกม้าคือโลหะรูปตัวยู (U-Shape) ที่ถูกตีขึ้นรูปอย่างประณีต เพื่อตอกติดกับกีบเท้าม้า ช่วยปกป้องเท้าของม้าจากการบาดเจ็บ และเพิ่มประสิทธิภาพในการเดินและรับน้ำหนัก สิ่งนี้มีความสำคัญอย่างมากต่อม้า สัตว์ที่ทั้งสง่างามและทรงพลัง

ตำนานนักบุญดันสแตนกับเกือกม้า

ความเชื่อที่ว่าเกือกม้าเป็นเครื่องรางคุ้มครองและนำโชคมาจากตำนานของนักบุญดันสแตน (Saint Dunstan) ช่างตีเหล็กและช่างทำเกือกม้าฝีมือเยี่ยม เรื่องเล่าว่า:

วันหนึ่ง มีชายแปลกหน้ามาขอให้ท่านตีเกือกม้า นักบุญดันสแตนสังเกตเห็นว่าชายผู้นี้มีกีบเท้าเหมือนม้า จึงรู้ว่าเป็นปีศาจปลอมตัวมา ท่านจึงจับปีศาจมัดไว้ แล้วตอกเกือกม้าร้อนแดงลงบนกีบเท้า ทำให้ปีศาจเจ็บปวดทรมานและร้องขอความช่วยเหลือ

นักบุญดันสแตนตกลงช่วย แต่มีเงื่อนไขว่า “ตั้งแต่นี้ไป เจ้าต้องไม่เข้าไปในสถานที่ใดที่มีเกือกม้าแขวนอยู่หน้าประตู” ปีศาจตกลงทันที จากนั้นเป็นต้นมา ผู้คนจึงนิยมแขวนเกือกม้าไว้ที่ประตูบ้านและร้านค้าเพื่อป้องกันสิ่งชั่วร้าย

ความเชื่อเรื่องความโชคดี

นอกจากจะช่วยป้องกันภูติผีปีศาจแล้ว เกือกม้ายังเชื่อว่านำพาความโชคดีมาสู่เจ้าของด้วย อย่างไรก็ตาม การแขวนเกือกม้ายังมีความเชื่อที่แตกต่างกัน:

• บางคนเชื่อว่าควรแขวนให้ส่วนโค้งอยู่ด้านล่าง (คล้ายตัวยู) เพื่อกักเก็บความโชคดี
• ขณะที่อีกกลุ่มเชื่อว่าควรแขวนให้ส่วนโค้งอยู่ด้านบน (คล้ายตัวยูกลับหัว) เพื่อให้ความโชคดีไหลลงมาสู่ผู้ที่เดินผ่าน

ไม่ว่าจะแขวนในลักษณะใด เกือกม้าก็ยังคงเป็นสัญลักษณ์แห่งโชคลาภอยู่เสมอ

เกือกม้าในประเพณีและวัฒนธรรม

เกือกม้าปรากฏในหลายวัฒนธรรมทั่วโลก:

• กรีกโบราณเชื่อว่าการนำเกือกม้ามาใช้ในพิธีแต่งงานจะช่วยเสริมให้คู่บ่าวสาวมีความสุข มีทายาท และชีวิตคู่ยืนยาว
• ชาวโครเอเชียเชื่อว่าการแขวนเกือกม้าเหนือที่นอนจะช่วยให้หลับสบาย

เกือกม้าในยุคปัจจุบัน

ในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา เกือกม้าได้กลายเป็นแรงบันดาลใจให้กับบริษัทผลิตเครื่องประดับชั้นนำ ได้รับความนิยมเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง ไม่เพียงเพราะรูปทรงที่เก๋ไก๋แปลกตา แต่ยังเพราะอิทธิพลจากความเชื่อเรื่องเครื่องรางนำโชค ซึ่งช่วยเพิ่มความมั่นใจและความอุ่นใจให้แก่ผู้สวมใส่อีกด้วย